เมืองยโสธร เป็นดินแดนอันอุดมสมบูรณ์ริมฝั่งแม่น้ำชี ได้ชื่อว่า เมืองบั้งไฟ เป็นดินแดนที่มีอดีตอันล้ำค่าและยาวนานกว่า 200 ปี ยโสธรมีประวัติความเป็นมาอันยาวนานเกี่ยวพันกับเมืองหนองบัวลุมภูนครเขื่อนขัณฑ์กาบแก้ว บัวบาน และเกี่ยวพันกับเมืองอุบลฯ ในเขตพื้นที่จังหวัดยโสธร ได้พบร่องรอยการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์จากยุคประวัติศาสตร์ต่อเนื่องกันมาจนถึงยุคปัจจุบัน ชุมชนโบราณส่วนใหญ่ตั้งอยู่ในเขตทุ่งราบโล่งหรือบริเวณขอบชายทุ่ง ติดกับพื้นที่โคกและป่า ได้แก่ ชุมชนโบราณชายขอบทุ่งกุลาร้องไห้ ในเขตอำเภอมหาชนะชัย และอำเภอค้อวัง เช่น ชุมชนโบราณที่บ้านหัวเมือง บ้านคูเมือง บ้านคูสองชั้น ในเขตอำเภอมหาชนะชัย ชุมชนโบราณบ้านน้ำอ้อม บ้านโพนแพง บ้านหมากมาย บ้านแข้ บ้านโพนเมือง ในเขตอำเภอค้อวัง ประมาณปี พ.ศ.2314 พระเจ้าตา เจ้าพระวอ เสนาบดีเก่านครเวียงจันทน์ อพยพครอบครัวและบริวารหนีมาเพื่อตั้งรกรากใหม่ เนื่องจากไม่พอใจ เจ้านครคนใหม่ โดยใช้ชื่อเมืองใหม่ว่า เมืองหนองบัวลุมภู ขณะเดียวกันพระเจ้าศิริบุญสารซึ่งเป็นเจ้านครเวียงจันทน์อยู่เกิดหวาดระแวงจึงยกกองทัพจากนครเวียงจันทน์ มาปราบปราม พระเจ้าตาถูกข้าศึกยิงด้วยอาวุธปืน และฟันด้วยดาบจนถึงแก่พิราลัยในที่รบ เจ้าพระวอ เจ้าคำผง และเจ้าฝ่ายหน้าผู้เป็นน้องทั้ง 2 ของเจ้าพระวอ อีกทั้งเจ้าก่ำเจ้าทิดพรมได้ยกทัพฝ่าหนีออกจากเมืองหนองบัวลุมภูไปพึ่งพาเจ้านครจำปาศักดิ์ ขบวนทัพของเจ้าพระวอได้เดินทางตามลุ่มน้ำชีมาพักกับเจ้าคำสู ผู้ปกครองบ้านสิงห์ท่า (ปัจจุบัน คือ จังหวัดยโสธร) ภายหลังต่อมาเจ้าพระวอดำริว่าหากอยู่กับเจ้าคำสูแล้ว ถ้าเวียงจันทน์ยกทัพมาก็จะเป็นการลำบาก และจะเกิดศึกสงครามกันต่อไป เมื่อประชุมตกลงกันแล้วจึงได้พาไพร่พลอพยพลงไปตามลำน้ำมูล และสร้างเมืองใหม่ที่ดอนวังกองเขตนครจำปาศักดิ์ ตามรับสั่งของพระเจ้าองค์หลวงเจ้านครจำปาศักดิ์ โดยเจ้าพระวอให้ขุดคูสร้างค่ายขึ้นเรียกว่าค่ายบ้านดู่บ้านแก พ.ศ. 2354 เจ้าพระยาพิชัยราชขัตติยวงศาถึงแก่พิราลัย พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย โปรดให้เจ้าหนู หลานเจ้านครจำปาศักดิ์ ครองนครจำปาศักดิ์สืบไป ฝ่ายเจ้าราชวงศ์สิงห์ บุตรเจ้าพระยาพิชัยราชขัตติยวงศา กลับมาอยู่บ้านเดิมคือบ้านสิงห์ท่า และได้นำเอาอัฐิของเจ้าพระยาพิชัยราชขัตติยวงศา กลับมาด้วย แนะนำมาก่อเจดีย์บรรจุไว้ที่วัดมหาธาตุ ใกล้กับพระธาตุพระอานนท์ซึ่งยังปรากฏอยู่จนปัจจุบัน พ.ศ. 2357 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกบ้านสิงห์ท่าขึ้นเป็นเมืองและพระราชทานนามว่า เมืองยศสุนทร ให้เจ้าราชวงศ์สิงห์เป็นเจ้าครองเมืองมีราชทินนามว่า พระสุนทรราชวงศา เป็นเจ้าเมืองคนแรกของเมืองยโสธร คำว่า ยศสุนทร ต่อมากลายเป็น ยะโสธร มีความหมาย ว่า ทรงไว้ซึ่งยศ แต่การเขียนหรือการเรียกสั้น ๆ ว่า ยะโส ไม่เป็นที่ไพเราะหูและไม่เป็นมงคลนาม ร.ต.ท.พวง ศรีบุญลือ นายอำเภอยะโสธร (พ.ศ. 2500 – 2513) ได้มีหนังสือขอให้เขียนชื่อเสียใหม่เป็น “ยโสธร” และได้รับอนุญาตจากกระทรวงมหาดไทย โดยความเห็นชอบของราชบัณฑิตยสถานให้เปลี่ยนได้ และใช้มาจนบัดนี้ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อเกิดศึกเจ้าอนุวงศ์เวียงจันทน์ เมืองยโสธรก็ได้รับเกณฑ์เข้าร่วมศึกครั้งนี้ด้วยได้ชัยชนะ ได้รับพระราชทานเชลยเมืองเวียงจันทน์ 500 ครอบครัว และพระราชทานปืนใหญ่ไว้สำหรับเมืองหนึ่งกระบอกชื่อว่า ปืนนางป้อง ยังปรากฏอยู่ที่ศาลหลักเมืองยโสธรมาจนถึงปัจจุบัน เมื่อพระสุนทรราชวงศาเห็นได้เป็นเจ้าเมืองแล้ว ได้นำศิลาจากบ้านแก้งหินโงมมาสร้างพระพุทธบาทจำลอง แล้วสร้าง วัดป่าอัมพวัน และวัดกลางศรีไตรภูมิไว้เป็นวัดคู่เมือง ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อปี พ.ศ. 2417 ได้เกิดศึกฮ่อยกกำลังมาตีเมืองหนองคาย เมืองยโสธรถูกเกณฑ์ให้ยกกำลังไปสมทบ กองทัพจากกรุงเทพ ฯ เป็นจำนวน 500 คน ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2426 พวกฮ่อได้ยกกำลังมาตั้งอยู่ที่ทุ่งเชียงคำ เมืองยโสธรได้รับเกณฑ์ให้เอากำลังช้างม้าโคต่าง ๆ ไปเป็นพาหนะบรรทุกเสบียงไปเลี้ยงกองทัพ พ.ศ. 2433 สมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการจัดรูปการปกครองใหม่ หัวเมืองอีสานชั้นเอก โท ตรีและจัตวา ถูกรวมเข้าด้วยกันเรียกว่า กอง สำหรับเมืองยโสธรถูกรวมเข้าอยู่ในหัวเมืองฝ่ายตะวันออกเฉียงเหนือ มีข้าหลวงตั้งกองว่าราชการอยู่ที่เมืองอุบล ประกอบด้วยหัวเมือง 12 หัวเมือง คือ อุบลราชธานี กาฬสินธุ์ สุวรรณภูมิ มหาสารคาม ร้อยเอ็ด ภูแล่นช้าง กมลาไสย เขมราฐ นองสองคอนดอนดง ยโสธร และศรีสะเกษ ซึ่งขึ้นตรงต่อกรุงเทพฯ
ในปี พ.ศ. 2436 เกิดกรณีพิพาทระหว่างไทยกับฝรั่งเศส ฝรั่งเศสได้ยกกำลังจากเมืองญวนมาตีเมืองสมโบกของไทย เมืองยโสธรได้ถูกเกณฑ์ให้ไปช่วยรักษาเขตแดน โดยนำกำลังไปสมทบกองทัพจากกรุงเทพ ฯ สามกองทัพ กองทัพละ 1,000 คน พ.ศ. 2443 ได้ยุบเลิกมณฑลอีสาน เมืองยโสธรได้รวมเข้ากับเมืองอุบล โดยแยกออกเป็น 2 อำเภอ คือ อำเภออุทัยยโสธร ภายหลังเป็นอำเภอคำเขื่อนแก้ว และอำเภอประจิมยโสธร ภายหลังเป็นอำเภอยโสธร ในปี พ.ศ. 2456 ได้เปลี่ยนชื่ออำเภออุทัยยโสธร เป็นอำเภอคำเขื่อนแก้ว เปลี่ยนชื่ออำเภอปจิมยโสธร เป็นอำเภอยโสธร เมืองยโสธร จึงลดฐานะจากเมืองมาเป็นอำเภอ ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา พ.ศ. 2494 กระทรวงมหาดไทยได้ริเริ่มขอตั้งอำเภอยโสธรขึ้นเป็นจังหวัด จนกระทั่งถึงวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2515 จึงได้มีประกาศ คณะปฏิวัติ ฉบับที่ 70 ตั้งอำเภอยโสธรขึ้นเป็นจังหวัดยโสธร โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม 2515 โดยแยกอำเภอยโสธร อำเภอกุดชุม อำเภอเลิงนกทา อำเภอคำเขื่อนแก้ว อำเภอมหาชนะชัย อำเภอป่าติ้ว และ ของจังหวัดอุบลราชธานี รวมกันเป็นจังหวัดยโสธร จังหวัดที่ 71 ของประเทศไทย
1.2.1 ที่ตั้ง จังหวัดยโสธรตั้งอยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยห่างจากกรุงเทพมหานคร โดยทางรถยนต์ประมาณ 531 กิโลเมตร (ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 1, 2, 202) และอยู่ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง 2 (อุบลราชธานี ศรีสะเกษ ยโสธร อำนาจเจริญ)
1.2.2 ขนาดพื้นที่ จังหวัดยโสธรมีพื้นที่ 4,161.664 ตารางกิโลเมตร หรือ 2,601,040 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 0.81 ของพื้นที่ทั่วประเทศ (321 ล้านไร่) และคิดเป็นร้อยละ 12.89 ของพื้นที่กลุ่มจังหวัด (อุบลราชธานี ศรีสะเกษ อำนาจเจริญ และยโสธร)
ตารางแสดงจำนวนพื้นที่จังหวัดยโสธร และระยะทางจากอำเภอสู่ตัวจังหวัดยโสธร (รายอำเภอ)
|
ที่
|
อำเภอ |
พื้นที่ |
ระยะทาง (กม.) |
|
|
ไร่ |
ตร.กม. |
|||
|
1 |
เมืองยโสธร |
361,387.50 |
578.220 |
– |
|
2 |
เลิงนกทา |
589,250.00 |
942.800 |
69 |
|
3 |
คำเขื่อนแก้ว |
399,000.00 |
638.400 |
23 |
|
4 |
มหาชนะชัย |
284,542.50 |
455.268 |
41 |
|
5 |
กุดชุม |
340,000.00 |
544.000 |
37 |
|
6 |
ป่าติ้ว |
192,500.00 |
308.000 |
27 |
|
7 |
ค้อวัง |
93,750.00 |
150.000 |
70 |
|
8 |
ทรายมูล |
170,485.00 |
272.776 |
17 |
|
9 |
ไทยเจริญ |
170,125.00 |
272.200 |
52 |
|
รวม |
2,601,040.00 |
4,161.664 |
|
|
ที่มา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
1.2.3 อาณาเขต จังหวัดยโสธรมีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับจังหวัดร้อยเอ็ดและมุกดาหาร
ทิศตะวันออก ติดต่อกับจังหวัดอำนาจเจริญและอุบลราชธานี
ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดศรีสะเกษ
ทิศตะวันตก ติดต่อกับจังหวัดร้อยเอ็ด
1.2.4 ลักษณะภูมิประเทศและภูมิอากาศ จังหวัดมีพื้นที่เป็นรูปพระจันทร์เสี้ยว พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูงและป่าโปร่ง อยู่เหนือระดับน้ำทะเลประมาณ 227 ฟุต ทางตอนเหนือบริเวณพื้นที่อำเภอเลิงนกทาและอำเภอกุดชุมบางส่วนเป็นภูเขา ถือเป็นอาณาเขตของเทือกเขาภูพาน แหล่งน้ำธรรมชาติที่สำคัญ ได้แก่ แม่น้ำชี ลำเซบาย ห้วยโพง ลำยัง และมีลักษณะภูมิอากาศร้อนจัดในฤดูร้อนและหนาวจัดในฤดูหนาว ในปี พ.ศ. 2560 มีฝนตก จำนวน 82 วัน ปริมาณน้ำฝนวัดได้ 1,460.9 มิลลิเมตร อุณหภูมิสูงสุด 38 องศาเซลเซียสในเดือนมีนาคม เมษายน และพฤษภาคม อุณหภูมิต่ำสุด 11.0 องศาเซลเซียสในเดือนธันวาคม
1.3.1 การปกครอง
1) การปกครองท้องที่ และการปกครองส่วนท้องถิ่น
ตารางแสดงจำนวนตำบล หมู่บ้าน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ปี พ.ศ.2562
|
ที่
|
อำเภอ |
จำนวน |
||||||
|
ตำบล |
หมู่บ้าน |
อบจ. |
เทศบาลนคร |
เทศบาลเมือง |
เทศบาลตำบล |
อบต. |
||
|
1 |
เมืองยโสธร |
17 |
190 |
1 |
– |
1 |
5 |
12 |
|
2 |
เลิงนกทา |
10 |
145 |
– |
– |
– |
9 |
3 |
|
3 |
คำเขื่อนแก้ว |
13 |
115 |
– |
– |
– |
2 |
12 |
|
4 |
มหาชนะชัย |
10 |
103 |
– |
– |
– |
1 |
10 |
|
5 |
กุดชุม |
9 |
128 |
– |
– |
– |
1 |
9 |
|
6 |
ป่าติ้ว |
5 |
57 |
– |
– |
– |
1 |
5 |
|
7 |
ค้อวัง |
4 |
45 |
– |
– |
– |
1 |
4 |
|
8 |
ทรายมูล |
5 |
54 |
– |
– |
– |
2 |
4 |
|
9 |
ไทยเจริญ |
5 |
48 |
– |
– |
– |
1 |
4 |
|
|
รวม |
78 |
885 |
1 |
– |
1 |
23 |
63 |
ที่มา : ที่ทำการปกครองจังหวัดยโสธร
1.1) การปกครองท้องที่ จังหวัดยโสธร แบ่งการปกครองออกเป็น 9 อำเภอ ประกอบด้วย อำเภอเมืองยโสธร อำเภอเลิงนกทา อำเภอไทยเจริญ อำเภอกุดชุม อำเภอทรายมูล อำเภอป่าติ้ว อำเภอคำเขื่อนแก้ว อำเภอมหาชนะชัย และอำเภอค้อวัง โดยมี 78 ตำบล และ 885 หมู่บ้าน โดยมีชุมชนในเขตเทศบาลเมืองยโสธร จำนวน 23 ชุมชน
1.2) การปกครองท้องถิ่น จังหวัดยโสธรมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 3 รูปแบบ จำนวน 88 แห่ง ประกอบด้วยองค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง เทศบาลเมือง 1 แห่ง เทศบาลตำบล 23 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตำบล 63 แห่ง
1.3.2 ประชากร ในปี 2562 จังหวัดยโสธรมีจำนวนประชากรทั้งสิ้น 537,411 คน เป็นชาย 268,779 คน คิดเป็นร้อยละ 50.01 เป็นหญิง 268,632 คน คิดเป็นร้อยละ 49.97 ความหนาแน่นของประชากรโดยเฉลี่ย 129.13 คน ต่อตารางกิโลเมตร
ตารางแสดงประชากรจังหวัดยโสธร ปี พ.ศ. 2557-2562
|
พ.ศ.
|
เพศชาย(คน) |
หญิง(คน) |
รวม(คน) |
|
2557 |
271,163 |
269,048 |
540,211 |
|
2558 |
271,109 |
269,073 |
540,182 |
|
2559 |
270,748 |
269,067 |
539,815 |
|
2560 |
270,412 |
269,130 |
539,542 |
|
2561 |
269,705 |
269,024 |
538,729 |
|
2562 |
268,779 |
268,632 |
537,411 |
ที่มา : ที่ทำการปกครองจังหวัดยโสธร, กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
ตารางแสดงจำนวนประชากรจังหวัดยโสธร ปี พ.ศ.2560-2562 และความหนาแน่น รายอำเภอ
|
อำเภอ
|
2560 |
2561 |
2562 |
|||||||||
|
ชาย |
หญิง |
รวม |
ความหนาแน่น |
ชาย |
หญิง |
รวม |
ความหนาแน่น |
ชาย
|
หญิง |
รวม |
ความหนาแน่น |
|
|
เมืองยโสธร |
64,949 |
64,564 |
129,513 |
220.0 |
64,889 |
64,535 |
129,424 |
223.8 |
54,535 |
53,910 |
108,445 |
187 |
|
เลิงนกทา |
48,371 |
48,509 |
96,880 |
102.8 |
48,328 |
48,556 |
96,884 |
102.8 |
44,919 |
45,068 |
89,987 |
95 |
|
คำเขื่อนแก้ว |
33,562 |
33,256 |
66,818 |
104.7 |
33,426 |
33,192 |
66,618 |
104.4 |
31,330 |
31,087 |
62,417 |
116 |
|
มหาชนะชัย |
28,666 |
28,510 |
57,176 |
125.6 |
28,477 |
28,427 |
56,904 |
125.0 |
26,067 |
25,888 |
51,955 |
114 |
|
กุดชุม |
33,569 |
33,053 |
66,622 |
122.5 |
33,505 |
33,027 |
66,532 |
122.3 |
31,109 |
30,505 |
61,614 |
113 |
|
ป่าติ้ว |
17,723 |
17,608 |
35,331 |
114.7 |
17,651 |
17,627 |
35,278 |
114.5 |
16,101 |
16,092 |
32,193 |
104 |
|
ค้อวัง |
12,699 |
12,843 |
25,542 |
170.3 |
12,629 |
12,819 |
25,448 |
169.7 |
10,337 |
10,465 |
20,802 |
138 |
|
ทรายมูล |
15,540 |
15,529 |
31,069 |
114.0 |
15,476 |
15,566 |
31,042 |
113.8 |
12,361 |
12,272 |
24,633 |
90 |
|
ไทยเจริญ |
15,333 |
15,258 |
30,591 |
112.4 |
15,324 |
15,275 |
30,599 |
112.4 |
15,275 |
15,294 |
30,569 |
112 |
|
รวม |
270,412 |
269,130 |
539,542 |
130.0 |
269,705 |
269,024 |
538,729 |
129.5 |
242,034 |
240,581 |
492,615 |
118 |
ที่มา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
1.3.3 จำนวนบ้านจากทะเบียนบ้าน จังหวัดยโสธรมีจำนวนบ้านจากทะเบียนบ้านใน
ปี พ.ศ. 2562 จำนวน 172,417 ราย โดยข้อมูลจากปี พ.ศ. 2557-2562 จำนวนบ้านมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ตารางแสดงจำนวนบ้านจากทะเบียนบ้าน ปี พ.ศ. 2557- 2562
|
พ.ศ.
|
2557 |
2558 |
2559 |
2560 |
2561 |
2562 |
|
จำนวนบ้าน |
159,693 |
162,578 |
164,955 |
167,346 |
169,918 |
172,417 |
ที่มา : รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน ประจำปี พ.ศ. 2560 กรมการปกครอง
1.3.4 การบริหารราชการจังหวัด จังหวัดยโสธรมีการบริหารราชการในจังหวัดประกอบด้วย
1) ราชการบริหารส่วนภูมิภาคระดับจังหวัด จำนวน 34 หน่วยงาน มีจำนวนข้าราชการ จำนวน 2,363 คน และลูกจ้าง จำนวน 218 คน (21 ส่วนราชการ)
2) ราชการบริหารส่วนกลาง ระดับจังหวัด ที่ปฏิบัติงานในจังหวัด จำนวน 37 หน่วยงาน
3) ราชการบริหารส่วนท้องถิ่น จำนวน 88 แห่ง แยกเป็น องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง เทศบาลเมือง 1 แห่งเทศบาลตำบล 23 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตำบล 63 แห่ง
4) หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ จำนวน 6 หน่วยงาน
5) องค์ภายใต้รัฐธรรมนูญ จำนวน 8 หน่วยงาน จังหวัดยโสธรมีองค์กรเอกชนในหลายลักษณะเพื่อพัฒนาสังคม คุณภาพชีวิต และส่งเสริมอาชีพ ได้แก่ มูลนิธิ สมาคม สโมสรชมรม และกลุ่มอาชีพต่าง ๆซึ่งองค์กรที่เด่นชัด และมีบทบาท เช่น เหล่ากาชาดจังหวัด หอการค้าจังหวัด สภาอุตสาหกรรมจังหวัดสมาคมสตรีนักธุรกิจและวิชาชีพจังหวัด สมาคมธุรกิจท่องเที่ยวจังหวัด มูลนิธิรวมสามัคคี และกลุ่มอาชีพในพื้นที่ที่เป็นองค์กรพัฒนาอาชีพสร้างรายได้ที่มีกิจกรรมต่อเนื่อง อาทิกลุ่มเกษตรอินทรีย์
1.4.1 ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติประกาศข้อมูลผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด ฉบับปี พ.ศ.2560 พบว่า จังหวัดยโสธร ในปี 2560 โครงสร้างการผลิตตามมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด (GPP) จังหวัดยโสธร จำนวน 19 สาขา มีมูลค่า 26,039 ล้านบาท (เพิ่มขึ้น 1,141 ล้านบาท เมื่อเทียบกับปี 2558 ที่มีมูลค่าอยู่ที่ 24,898 ล้านบาท และลดลง 362 ล้านบาท เมื่อเทียบกับปี 2559 ที่มีมูลค่าอยู่ที่26,401 ล้านบาท) จัดเป็นลำดับที่ 17 ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นลำดับที่ 3 ของกลุ่มจังหวัด และลำดับที่ 71 ของประเทศและมีอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจปี 2560 ร้อยละ -2.67 และอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจเฉลี่ยตั้งแต่ ปี2556-2560 ร้อยละ 0.29 โดยสาขาการผลิตภาคเกษตรมีมูลค่า 6,331 ล้านบาท คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 24.31 ของผลิตภัณฑ์มวลจังหวัด และสาขาการผลิตนอกภาคเกษตร เท่ากับ 19,708 ล้านบาท คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 75.69 โดยสาขาการผลิตที่มีมูลค่าสูงสุด 5 ลำดับแรก คือ
(1) สาขาเกษตรกรรม การป่าไม้ และการประมง จำนวน 6,331 ล้านบาท
(2) สาขาการศึกษา จำนวน 4,663 ล้านบาท
(3) สาขาการขายส่ง การขายปลีก การซ่อมแซมยานยนต์และจักรยานยนต์จำนวน 3,227 ล้านบาท
(4) สาขาการเงินและการประกันภัย จำนวน 2,672 ล้านบาท
(5) การผลิตอุตสาหกรรมจำนวน 2,295 ล้านบาท
ซึ่งมีสัดส่วนร้อยละ 24.31, 17.91, 12.39, 10.26 และ 8.81 ตามลำดับ ของผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวังขณะที่มูลค่าผลิตภัณฑ์เฉลี่ยต่อหัว (Per Capita : GPP) มีจำนวน 54,183 ล้านบาทจัดเป็นลำดับที่ 19 ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และเป็นลำดับที่ 4 ของกลุ่มจังหวัด และลำดับที่ 75 ของประเทศ
ตารางแสดงผลิตภัณฑ์ของจังหวัด จำแนกตามสาขาการผลิต พ.ศ.2556–2560
|
สาขาการผลิต
|
มูลค่า (ล้านบาท) |
||||
|
พ.ศ. 2556 |
พ.ศ. |
พ.ศ. |
พ.ศ. |
พ.ศ. 2560 |
|
|
ภาคเกษตร |
9,228 |
7,527 |
7,200 |
6,805 |
6,331 |
|
เกษตรกรรม การป่าไม้ และการประมง |
9,228 |
7,527 |
7,200 |
6,805 |
6,331 |
|
ภาคนอกการเกษตร |
18,161 |
17,418 |
17,704 |
19,596 |
19,708 |
|
การทำเหมืองแร่และเหมืองหิน |
79 |
77 |
94 |
139 |
148 |
|
การผลิตอุตสาหกรรม |
2,190 |
1,542 |
1,669 |
2,139 |
2,295 |
|
ไฟฟ้า ก๊าซ และระบบปรับอากาศ |
320 |
347 |
335 |
350 |
367 |
|
การประปาและการจัดการของเสีย |
59 |
62 |
69 |
72 |
92 |
|
การก่อสร้าง |
1,355 |
1,391 |
1,147 |
1,283 |
837 |
|
การขายส่ง การขายปลีก การซ่อมยานยนต์ |
2,614 |
2,527 |
2,724 |
3,149 |
3,227 |
|
การขนส่ง และสถานที่เก็บสินค้า |
469 |
515 |
511 |
604 |
602 |
|
สาขาการผลิต |
มูลค่า (ล้านบาท) |
||||
|
พ.ศ. 2556 |
พ.ศ. |
พ.ศ. |
พ.ศ. |
พ.ศ. 2560 |
|
|
ที่พักแรมและบริการด้านอาหาร |
69 |
67 |
73 |
79 |
96 |
|
ข้อมูลข่าวสารและการสื่อสาร |
215 |
214 |
223 |
204 |
229 |
|
การเงินและการประกันภัย |
1,742 |
2,003 |
2,178 |
2,596 |
2,672 |
|
กิจกรรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ |
1,326 |
1,100 |
1,015 |
1,181 |
1,110 |
|
กิจกรรมวิชาชีพ วิทยาศาสตร์และกิจกรรมทางวิชาการ |
1 |
1 |
2 |
2 |
2 |
|
กิจกรรมการบริหารและบริการสนับสนุนอื่นๆ |
47 |
62 |
47 |
20 |
21 |
|
การบริหารราชการ การป้องกันประเทศฯ |
1,378 |
954 |
1,384 |
1,341 |
1,382 |
|
การศึกษา |
4,733 |
4,909 |
4,478 |
4,614 |
4,663 |
|
กิจกรรมด้านสุขภาพและงานสังคมสงเคราะห์ |
1,110 |
1,186 |
1,279 |
1,318 |
1,434 |
|
ศิลปะ ความบันเทิงและนันทนาการ |
45 |
45 |
45 |
56 |
67 |
|
กิจกรรมการบริการด้านอื่น ๆ |
408 |
415 |
432 |
450 |
464 |
|
ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด (Gross Provincial Products) |
27,389 |
24,945 |
24,898 |
26,401 |
26,039 |
|
ผลิตภัณฑ์มวลรวมต่อคน (GPP Per Capita) (บาท) |
56,416 |
51,498 |
51,529 |
54,775 |
54,183 |
|
จำนวนประชากร (1,000 คน) |
485 |
484 |
483 |
482 |
481 |
ที่มา: สำนักงานสถิติจังหวัดยโสธรสำนักงานคลังจังหวัดยโสธร และสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจ
และสังคมแห่งชาติ
ตารางแสดงอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ ปี 2556-2560
|
ปี 2556
|
ปี 2557 |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
เฉลี่ย 5 ปี |
|
2.11 |
-0.83 |
-1.73 |
4.58 |
-2.67 |
0.29 |
1.4.2 การเกษตร ประชากรในจังหวัดยโสธรส่วนใหญ่มีอาชีพเป็นเกษตรกร ทำนา ปลูกพืช เลี้ยงปศุสัตว์
โดยจังหวัดยโสธร มีผลิตภัณฑ์มวลรวมสาขาเกษตรกรรม การป่าไม้ และการประมง จากปี พ.ศ. ๒๕๕๖ ลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยปี 2556 มีจำนวน 9,228 ล้านบาท ปี 2557 จำนวน 7,527 ล้านบาท ปี 2558 จำนวน 7,200 ล้านบาทปี 2559 จำนวน 6,870 ล้านบาท และปี 2560 จำนวน 6,331 ล้านบาท
1) พื้นที่การใช้ประโยชน์ทางการเกษตร ข้อมูลจากสำนักงานสถิติจังหวัดยโสธร พบว่า ในปี 2560จังหวัดยโสธรมีพื้นที่การใช้ประโยชน์ทางการเกษตร จำนวน 1,718,036 ไร่ โดยเป็นเนื้อที่นา จำนวน 1,376,091 ไร่ เนื้อที่พืชไร่ จำนวน 142,848 ไร่ เนื้อที่ไม้ผลและไม้ยืนต้น จำนวน 104,192 ไร่ และเนื้อที่ที่มีการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืด จำนวน 6,741 ไร่ (ปี 2561 จำนวน 4,183 ไร่)
| ลำดับ |
รายการข้อมูล |
ปี |
ปี |
ปี |
ปี |
ปี |
ปี 2561 |
|
1 |
เนื้อที่การใช้ประโยชน์ |
1,717,923 |
1,717,650 |
1,717,713 |
1,718,452 |
1,718,036 |
– |
|
2 |
เนื้อที่นา (ไร่) |
1,376,090 |
1,375,851 |
1,376,250 |
1,376,505 |
1,376,091 |
– |
|
3 |
เนื้อที่พืชไร่ (ไร่) |
142,765 |
142,726 |
142,567 |
142,932 |
142,848 |
– |
|
4 |
เนื้อที่ไม้ผลและไม้ยืนต้น (ไร่) |
104,004 |
104,109 |
103,953 |
104,104 |
104,192 |
– |
|
5 |
เนื้อที่สวนผัก ไม้ดอก |
5,314 |
5,261 |
5,262 |
5,251 |
5,237 |
– |
|
6 |
เนื้อที่การเพาะเลี้ยง |
5,519 |
4,566 |
6,140 |
7,013 |
6,741 |
4,183 |
|
7 |
ครัวเรือนที่มีการเพาะเลี้ยง |
4,280 |
4,185 |
8,784 |
9,707 |
9,825 |
4,134 |
ที่มา : สำนักงานสถิติจังหวัดยโสธร
2) พืชเศรษฐกิจที่สำคัญ จังหวัดยโสธรมีพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ เช่น ข้าว ยางพารา มันสำปะหลัง อ้อยโรงงาน แตงโมเนื้อ ถั่วลิสง ข้าวโพด หอมแดง เป็นต้น ผลผลิตทางการเกษตรโดยเฉพาะข้าวอินทรีย์เป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ
2.1) การปลูกพืชเศรษฐกิจของจังหวัดยโสธร
| ปีการผลิต/รายการข้อมูล |
ข้าวนาปี |
ข้าวนาปรัง |
มันสำปะหลัง |
แตงโมเนื้อ |
ถั่วลิสง |
|
ปี 2559/2560 |
|
|
|
|
|
|
ผู้ปลูก (ราย) |
245,805 |
4,530 |
15,002 |
1,565 |
780 |
|
เนื้อที่ปลูก (ไร่) |
1,348,139 |
28,250 |
74,601 |
12,184 |
906 |
|
ผลผลิตที่ |
546,639,880 |
3,475,220 |
211,989,000 |
798,750 |
427,680 |
|
ผลผลิตเฉลี่ย |
436 |
553 |
3162 |
777 |
536 |
|
ราคาเกษตรกรขายได้เฉลี่ย (บาท/หน่วย) |
8.06 |
7.01 |
1.88 |
11.49 |
30.44 |
|
ปี 2560/2561 |
|
|
|
|
|
|
ผู้ปลูก (ราย) |
88,736 |
6,215 |
7,802 |
487 |
514 |
|
เนื้อที่ปลูก (ไร่) |
1,399,481 |
65,078 |
84,175 |
1,335 |
1,143 |
|
ผลผลิตที่ |
600,981,845 |
35,988,134 |
211,989,000 |
905,902 |
154,670 |
|
ผลผลิตเฉลี่ย |
440 |
583 |
3,362 |
3,470 |
280 |
|
ราคาเกษตรกรขายได้เฉลี่ย (บาท/หน่วย) |
10.00 |
5.00 |
2.08 |
13.00 |
25 |
|
ปี 2561/2562 |
|
|
|
|
|
|
ผู้ปลูก (ราย) |
92,670 |
5,265 |
8,095 |
370 |
779 |
|
เนื้อที่ปลูก (ไร่) |
1,348,139 |
56,523 |
97,852 |
925 |
1,948 |
|
เนื้อที่ให้ผลผลิต (ไร่) |
1,285,451 |
56,523 |
76,927 |
925 |
1,948 |
|
เนื้อที่เก็บเกี่ยว (ไร่) |
1,285,451 |
56,523 |
76,927 |
925 |
1,948 |
|
ผลผลิต |
546,639,880 |
35,239,834 |
211,989,000 |
963,250 |
395,200 |
|
ผลผลิตเฉลี่ย (หน่วยต่อไร่) |
436 |
560 |
3,452 |
3,750 |
290 |
|
ราคาเกษตรกรขายได้เฉลี่ย (บาท/หน่วย) |
11.26 |
6.03 |
2.35 |
11.75 |
28 |
|
ปี 2562/2563 |
|
|
|
|
|
|
ผู้ปลูก (ราย) |
96,802 |
|
9,310 |
422 |
318 |
|
เนื้อที่ปลูก (ไร่) |
1,342,345 |
|
101,244 |
1,165 |
530 |
|
ผลผลิตที่ |
456,617,280 |
|
211,989,000 |
1,490,910 |
122,700 |
|
ผลผลิตเฉลี่ย |
420 |
|
3,458 |
3,785 |
288 |
|
ราคาเกษตรกรขายได้เฉลี่ย (บาท/หน่วย) |
13.50 |
|
2.27 |
12 |
30 |
ที่มา : สำนักงานเกษตรจังหวัดยโสธร
2.2) การปลูกข้าวของจังหวัดยโสธร
(1) พื้นที่ปลูกข้าว
| รายการสถิติ |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
ปี 2561 |
ปี 2562 |
|
จำนวนพื้นที่ปลูกข้าวทั้งหมด |
1,463,759 |
1,422,846 |
1,399,481 |
1,348,139 |
1,342,345 |
(2) ผลผลิตข้าว ข้อมูลจากสำนักงานเกษตรจังหวัดยโสธร พบว่า ในปี 2562 จังหวัดยโสธร มีผลผลิตข้าวนาปี 456,617 ตัน ผลผลิตข้าวนาปีเฉลี่ยต่อไร่ 420 กิโลกรัม/ไร่ ผลผลิตข้าวนาปรัง 35,293 ตัน ผลผลิตข้าวนาปรังเฉลี่ยต่อไร่ จำนวน 628 กิโลกรัม/ไร่ ปริมาณการจับสัตว์น้ำจืด 6,208,711 ตัน
| ลำดับ |
รายการข้อมูล |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
ปี 2561 |
ปี 2562 |
|
1 |
ผลผลิตข้าวนาปี (ตัน) |
553,438 |
547,298 |
600,981 |
546,639 |
456,617 |
|
2 |
ผลผลิตข้าวนาปีเฉลี่ยต่อไร่ (กก.) |
415 |
436 |
440 |
436 |
420 |
|
3 |
ผลผลิตข้าวนาปรัง (ตัน) |
632.38 |
2,777.61 |
3,598.81 |
3,523.98 |
35,293 |
|
4 |
ผลผลิตข้าวนาปรังเฉลี่ย |
582 |
550 |
583 |
560 |
628 |
|
5 |
ปริมาณการจับสัตว์น้ำจืด (กก.) |
1,884,103 |
1,973,103 |
7,037,040 |
3,779,400 |
6,208,711 |
2.3) การผลิตด้านปศุสัตว์ ข้อมูลปี พ.ศ. 2562 มีเกษตรกรและชนิดสัตว์ที่เลี้ยง ดังนี้
– โคเนื้อพันธุ์ลูกผสม จำนวน 133,634 ตัวจำนวนเกษตรกร 24,532 ราย
– กระบือ จำนวน 32,075 ตัวจำนวนเกษตรกร 6,110 ราย
– สุกร จำนวน 52,650 ตัวจำนวนเกษตรกร 1,801 ราย
– ไก่ (ไก่เนื้อ,ไก่พื้นเมือง,ไก่ไข่) 1,730,152 ตัว จำนวนเกษตรกร 35,386 ราย
– เป็ด (เป็ดเทศ,เป็ดเนื้อ,เป็ดไข่) 162,125 ตัว จำนวนเกษตรกร 6,824 ราย
– แพะจำนวน 292 ตัว จำนวนเกษตรกร 22 ราย
– แกะ จำนวน – ราย
ตารางแสดงข้อมูลประชากรสัตว์และเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์จังหวัดยโสธร ปี 2558-2562
| ชนิดสัตว์ |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
ปี 2561 |
ปี 2562 |
|||||
|
จำนวน |
เกษตรกร |
จำนวน |
เกษตรกร |
จำนวน |
เกษตรกร |
จำนวน |
เกษตรกร |
จำนวน |
เกษตรกร |
|
|
โคเนื้อ |
68,021 |
19,727 |
70,521 |
18,645 |
79,984 |
19,142 |
109,925 |
22,118 |
133,634 |
24,532 |
|
กระบือ |
16,123 |
5,221 |
17,680 |
4,860 |
21,091 |
5,005 |
28,751 |
5,976 |
32,075 |
6,110 |
|
สุกร |
33,182 |
1,217 |
43,340 |
1,509 |
51,169 |
1,691 |
54,967 |
1,772 |
52,650 |
1,801 |
|
ไก่ |
1,286,206 |
32,832 |
1,126,352 |
29,975 |
1,336,913 |
29,705 |
1,656,811 |
34,093 |
1,730,152 |
35,386 |
|
เป็ด |
93,626 |
6,279 |
95,647 |
5,522 |
62,275 |
2,482 |
152,988 |
6,777 |
162,125 |
6,824 |
|
แพะ |
32 |
1 |
32 |
1 |
91 |
11 |
157 |
18 |
292 |
22 |
|
แกะ |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
ที่มา : สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดยโสธร
2.4) ข้อมูลเกษตรอินทรีย์และเกษตรปลอดภัยของจังหวัดยโสธร
2.4.1) จังหวัดยโสธรกำหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาเกษตรอินทรีย์วิถียโสธร โดยมีเป้าหมายส่งเสริมกลุ่มเกษตรกรผู้ผลิตเกษตรอินทรีย์ที่มีศักยภาพให้มีความเข้มแข็ง และมุ่งมั่นในการพัฒนาศักยภาพการผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์ให้ได้มาตรฐาน การรับรองตามความต้องการองตลาด เพื่อขยายพื้นที่ทำเกษตรอินทรีย์ของจังหวัด โดยมีเป้าหมายการขยายพื้นที่เพิ่มให้ได้เป้าหมาย จำนวน 300,000 ไร่ ภายในปี พ.ศ. 2565 โดยมีวิสัยทัศน์จังหวัด ยโสธรเมืองเกษตรอินทรีย์ เมืองแห่งวิถีอีสาน ประเด็นยุทธศาสตร์ ส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ครบวงจรและได้มาตรฐานภายใต้แผนพัฒนาจังหวัดยโสธร ปี พ.ศ. 2561 – 2565 เกษตรกรและพื้นที่เกษตรอินทรีย์ ปี 2559-2561การดำเนินการขับเคลื่อนเกษตรอินทรีย์ของจังหวัดยโสธร
โดยในปี 2559 สามารถดำเนินการขยายพื้นที่เกษตรอินทรีย์รวมทุกมาตรฐานได้ 90,041 ไร่ มีเกษตรกรเกษตรอินทรีย์ จำนวน 8,548รายปี 2560ดำเนินการได้ 77,294.25 ไร่ เกษตรกร 10,471 รายปี 2561 ดำเนินการได้ 56,645.50 ไร่ เกษตรกร 4,418 ราย และปี 2562 ดำเนินการได้ 97,489.63 ไร่ เกษตรกร 15,570 รายโดยรวมพื้นที่ี่เกษตรอินทรีย์์และเกษตรกรเกษตรอินทรีย์ถึงปี 2562 มีพื้นที่เกษตรอินทรีย์ รวมจำนวน 321,470.38 ไร่ และมีเกษตรกรเกษตรอินทรีย์รวมจำนวน 39,007 ราย (ข้อมูล ณ วันที่ 12 พฤศจิกายน 2562 )
| มาตรฐาน เกษตร อินทรีย์ |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
ปี 2561 |
ปี 2562 |
รวม |
|||||
|
ราย |
ไร่ |
ราย |
ไร่ |
ราย |
ไร่ |
ราย |
ไร่ |
ราย |
ไร่ |
|
|
Yaso BOS |
4 |
35.00 |
– |
– |
– |
– |
|
|
||
|
PGS |
2,851 |
24,616.00 |
4,970 |
21,751.00 |
402 |
2,838.00 |
|
|
||
|
มกษ 9000 |
5,243 |
57,774.50 |
5,051 |
47,153.50 |
719 |
7,366.75 |
|
|
||
|
มาตรฐาน |
450 |
7,615.50 |
450 |
8,389.75 |
3,297 |
46,440.75 |
|
|
||
|
รวม |
8,548 |
90,041.00 |
10,471 |
77,294.25 |
4,418 |
56,645.50 |
15,570 |
97,489.63 |
39,007 |
321,470.38 |
2.4.2) ข้าวหอมมะลิอินทรีย์
|
รายการสถิติ
|
ปี 2555 |
ปี 2556 |
ปี 2557 |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
|
จำนวนพื้นที่ปลูกข้าวหอมมะลิอินทรีย์ (ไร่) |
32,157 |
38,126 |
42,126 |
46,626 |
47,076 |
|
จำนวนผลผลิตของข้าวหอมมะลิอินทรีย์ |
12,605 |
15,057 |
16,872 |
18,464 |
18,830 |
|
จำนวนผลผลิตต่อไร่ของข้าวหอมมะลิอินทรีย์ |
392 |
394 |
395 |
396 |
400 |
|
จำนวนกลุ่มเกษตรกรอินทรีย์ (กลุ่ม) |
8 |
8 |
8 |
10 |
10 |
|
จำนวนสมาชิก (ราย) |
1,053 |
1,606 |
1,846 |
2,354 |
2,789 |
|
จำนวนกลุ่มที่มีการใช้เทคโนโลยีและภูมิปัญญา |
8 |
8 |
8 |
10 |
10 |
2.4.3) ข้อมูลข้าวหอมมะลิปลอดภัย
|
รายการสถิติ
|
หน่วย |
พ.ศ. |
||
|
2557 |
2558 |
2559 |
||
|
จำนวนพื้นที่ปลูกข้าวหอมมะลิ |
ไร่ |
1,052,553 |
1,063,295 |
1,064,646 |
|
จำนวนพื้นที่ปลูกข้าวหอมมะลิคุณภาพ |
ไร่ |
1,052,553 |
1,063,295 |
1,064,646 |
|
จำนวนเกษตรกรที่ได้รับการสนับสนุนและ |
ราย |
27,834 |
29,184 |
30,534 |
|
จำนวนผลผลิตข้าวหอมมะลิเฉลี่ยต่อไร่ |
กก./ไร่ |
470 |
449 |
450 |
|
จำนวนค่าใช้จ่ายในการเพาะปลูกข้าวหอมมะลิ |
บาท/ไร่ |
3,964 |
3,964 |
2,904 |
|
จำนวนพื้นที่ปลูกข้าวหอมมะลิที่เข้าร่วมโครงการ |
ไร่ |
6,665 |
10,800 |
17,550 |
ที่มา : สำนักงานเกษตรจังหวัดยโสธร
2.5) สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร จังหวัดยโสธรมีคณะบุคคลซึ่งร่วมกันดำเนินกิจการเพื่อประโยชน์ทางเศรษฐกิจและสังคมเพื่อช่วยเหลือตนเองและสมาชิก ภายใต้พระราชบัญญัติสหกรณ์และพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยกลุ่มเกษตรกร โดยในปี 2562 จังหวัดยโสธรมีสหกรณ์จำนวน 82 แห่งสมาชิก 98,137 คน แบ่งเป็นสหกรณ์ภาคเกษตร 64 แห่ง สมาชิก 84,110 คนและสหกรณ์นอกภาคเกษตร 18 แห่ง สมาชิก 14,027 คน นอกจากนี้ยังมีกลุ่มเกษตรกรประเภทต่าง ๆ จำนวน 82 แห่ง โดยมีสมาชิก 11,700 คน
3) การท่องเที่ยว จังหวัดยโสธรได้เล็งเห็นลู่ทางในการสร้างรายได้จากภาคการท่องเที่ยวและบริการ เนื่องจากเป็นจังหวัดที่มีแหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลายทั้งในเชิงประวัติศาสตร์โบราณสถาน/โบราณวัตถุแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ และทางวัฒนธรรม ประเพณีและศาสนาโดยเฉพาะงานประเพณีบุญบั้งไฟ และงานประเพณีบุญแห่มาลัยข้าวตอก พระธาตุพระอานนท์ พระพุทธบุษยรัตน์ วัดมหาธาตุ พระสุก พิพิธภัณฑ์หลวงตาพวงวัดศรีธรรมาราม วิมานพญาแถนซึ่งมีอาคารพญาคันคากและอาคารพญานาคที่เป็น Land Mark แห่งใหม่ของจังหวัดสวนสาธารณะพญาแถน ธาตุก่องข้าวน้อยมีชุมชนเมืองเก่า 200 ปี วัดอัครเทวดามิคาแอล (โบสถ์ไม้) บ้านซ่งแย้ โบราณสถานดงเมืองเตย พระธาตุกู่จานแหล่งโบราณสถานบ้านสงเปือยหอไตรวัดสระไตรนุรักษ์ พระธาตุโพนทัน วัดพระพุทธบาทยโสธรวัดภูถ้ำพระ วัดพุทธอุทยานภูสูง หมู่บ้านทำหมอนขิดบ้านศรีฐาน แหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรและมีผลิตภัณฑ์ชุมชนที่มีชื่อเสียงและมีคุณภาพ เช่น ผลิตภัณฑ์จากข้าวหอมมะลิอินทรีย์,หมอนขวานผ้าขิด, ผ้าไหม,ผ้าพื้นเมือง,เสื่อกก,เครื่องทองเหลือง,เครื่องจักรสาน, ปลาส้ม,ลอดช่อง, เนื้อโคขุน, ไข่ไก่อินทรีย์, ผลิตภัณฑ์จากถั่วลิสง เป็นต้น
จังหวัดยโสธรมีประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่สวยงามเป็นเอกลักษณ์ อาทิ งานประเพณีบุญบั้งไฟ (Rocket Festival ซึ่งจัดเป็นประจำทุกปีในสัปดาห์ที่สองของเดือนพฤษภาคมโดยปัจจุบันถือเป็นงานประเพณีที่รู้จักในระดับนานาชาติ งานประเพณีแห๋่มาลัยข้าวตอกเป็นงานประเพณีที่จัดขึ้นหนึ่งเดียวในโลกช่วงก่อนวันมาฆบูชาและก่อนวันงานบุญผะเหวด (เทศน์มหาชาติ) เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาในวันมาฆบูชาเป็นประจำทุกปี ประเพณีจุดไฟตูมกาออกพรรษายโสธรในช่วงวันออกพรรษาหรือในเดือนตุลาคมของทุกปี ที่ถือว่าเป็นประเพณีเก่าแก่หนึ่งเดียวในประเทศไทยและงานประเพณีอันสำคัญของชุมชนชาวคริสต์อำเภอไทยเจริญงานประเพณีแห่ดาวช่วงเดือนเทศกาลวันคริสต์มาเพื่อเป็นการร่วมเฉลิมฉลองในวันคล้ายวันประสูติของพระเยซูและเพื่อแสดงความรักต่อองค์ศาสดาหรือพระเยซูเจ้านอกจากงานประเพณีต่างที่สำคัญของจังหวัดแล้วจังหวัดยโสธรของเรายังมีการสืบสานวัฒนธรรมอีสานตามจารีตประเพณี“ฮีตสิบสอง คลองสิบสี่” ทั้งเรื่องของอาหาร การทอผ้าและการละเล่นที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวอีสานจังหวัดยโสธรไม่เพียงเป็นจังหวัดที่ี่เป็นเส้นทางผ่านไปสู่แหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญหลาย ๆ แห่งในจังหวัดใกล้เคียง แต่ยโสธรยังมีีแหล่งท่องเที่ยวที่เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญทางวิทยาศาสตร์ เช่น วิมานพญาแถนที่มีพิพิธภัณฑพญานาค ที่ได้จัดแสดงตำนานและต้นกำเนิด ความเชื่อเรื่องพญานาค (งูใหญ่)หลากหลายสายพันธุ์จากทั่วโลกและพิพิธภัณฑ์พญาคันคากได้รวบรวมคากคกหลากหลายสายพันธ์พร้อมกับตำนานการจัดงานประเพณีบุญบั้งไฟการทำบั้งไฟที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวยโสธร และกำหนดพื้นที่เพื่อเป็นแหล่งจำนวนสินค้าสำหรับคนทั่วไป เช่น ตลาดบั้งไฟไนท์มาร์เก็ตที่เปิดให้บริการทุกวันเสาร์จังหวัดยโสธรจึงถือเป็นเมืองน่าอยู่ ตามโครงการเมืองน่าอยู่สู่โลกยั่งยืน One Planet City Challenge (OPCC) ประจำปี 2561 ในระดับประเทศ และอันดับ 7 ในระดับนานาชาติ
โดยองค์การกองทุนสัตว์ป่าโลกสากล หรือ WWF ซึ่งรางวัลดังกล่าวถือเป็นการการันตีได้ว่า จังหวัดยโสธร เป็นเมืองที่นักท่องเที่ยวจากทั่วโลกควรได้มาเยี่ยมเยือนสักครั้งแล้วทุกท่านจะได้พบกับไมตรีจิตอันดีจากเราชาวยโสธร ได้สัมผัสวิถีชีวิตของชาวอีสานดั้งเดิมเช่น บ้านห้องแซงอำเภอเลิงนกทาที่มีความผูกพันกับความเชื่อความศรัทธาและในย่านตัวเมืองยโสธรยังเป็นเมืองท่าขนสินค้าที่เก่าแก่่ในสมัยฝรั่งเศสเข้ามามีอิทธิพลจนกระทั่งทำให้ย่านชุมชนบ้านสิงห์ท่ามีการสร้างบ้านเรือนตามแบบศิลปกรรมแบบจีนผสมกับยุโรปที่มีความผสมผสานอย่างลงตัว “ยโสธร ดินแดนรูปพระจันทร์เสี้ยว”ดินแดนที่ตั้งอยู่บนทิศตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยแห่งนี้เป็นดินแดนแห่งวัฒนธรรมที่อบอวลด้วยมนต์เสน่ห์แห่งวิถีชีวิต ประเพณี มีหลายสิ่งน่าสนใจและน่าค้นหา ขอเพียงแค่สักครั้งที่ท่านจะได้มาสัมผัสด้วยตาตนเอง ตามคำที่ว่า “ยโสธรเมืองเกษตรอินทรีย์ เมืองแห่งวิถีอีสาน” ซึ่งในอนาคตจังหวัดยโสธรมีแนวทางในการขับเคลื่อนให้เมืองยโสธรเป็นศูนย์กลางกระจายสินค้าด้านการเกษตรอินทรีย์ และศูนย์กลางการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่างอีกด้วยที่ผ่านมาจังหวัดยโสธรได้กำหนดให้ปี ๒๕๕๙เป็นปีแห่งการท่องเที่ยวของจังหวัดภายใต้แนวคิด “สุขใจที่ได้มายโสธร” โดยตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาจังหวัดยโสธรได้มีการส่งเสริมการท่องเที่ยวในหลากหลายรูปแบบและหลากหลายกิจกรรมมาอย่างต่อเนื่อง อาทิ กิจกรรมส่งเสริมการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ตลาดประชารัฐการประกวดแข่งขันลาบยโสธร กิจกรรมชวนกันไปดำนาการแข่งขันเจ็ตสกีชิงแชมป์ประเทศไทยสนาม 3 ลำน้ำทวน การประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวสำคัญ 7 สิ่งหนึ่งเดียวในประเทศไทยพบได้ที่จังหวัดยโสธรการจัดทำมินิซีรี่ส์ส่งเสริมการท่องเที่ยวจังหวัดยโสธร “มนต์ฮักวิมานพญาแถน”และการส่งเสริมการปั่นจักรยานเส้นทางท่องเที่ยวของจังหวัดยโสธร เป็นต้น
จำนวนนักท่องเที่ยว รายได้ ระยะเวลาการพำนักและค่าใช้จ่าย ปี พ.ศ. 2556 – 2562
|
ปี
|
จำนวนนักท่องเที่ยว |
รายได้ |
ระยะเวลาพำนักเฉลี่ย (วัน) |
ค่าใช้จ่ายเฉลี่ย |
||||
|
รวมทั้งสิ้น |
ชาวไทย |
ชาวต่างชาติ |
||||||
|
ชาวไทย |
ชาวต่าง |
ชาวไทย |
ชาวต่าง |
|||||
|
2556 |
499,902 |
487,629 |
12,273 |
575.73 |
2.12 |
2.43 |
724.42 |
1,051.16 |
|
2557 |
494,385 |
482,377 |
12,008 |
581.62 |
2.09 |
2.41 |
753.15 |
1,086.87 |
|
2558 |
513,244 |
500,922 |
12,322 |
609.18 |
2.04 |
2.43 |
771.18 |
1,115.83 |
|
2559 |
523,642 |
510,964 |
12,678 |
646.85 |
2.06 |
2.44 |
798.98 |
1,150.92 |
|
2560 |
607,821 |
592,398 |
15,423 |
776.33 |
2.09 |
2.40 |
819.97 |
1,190.60 |
|
2561 |
628,504 |
612,731 |
15,773 |
862.35 |
2.11 |
2.40 |
849.09 |
1,238.89 |
|
2562 |
525,920 |
512,445 |
13,475 |
733.05 |
– |
– |
– |
– |
*หมายเหตุ: ระยะเวลาพำนักเฉลี่ย (วัน) และค่าใช้จ่ายเฉลี่ย (บาท/คน/วัน) ปี 2562 ประมาณการณ์
จากเดือนมกราคม – ตุลาคม 2562
ที่มา : กองเศรษฐกิจ กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ข้อมูลโดย : สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬา
จังหวัดยโสธร
โรงแรม/ที่พัก ข้อมูลจากที่ทำการปกครองจังหวัดยโสธจำนวนสถานประกอบการที่มาขอจดทะเบียนประเภทโรงแรม/ที่พักมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น แสดงให้้เห็นศักยภาพและความพร้อมของ
จังหวัดยโสธรในการที่จะรองรับการท่องเที่ยวได้มากขึ้น โดยมีทั้งโรงแรมขนาดใหญ่่ที่มีมาตรฐานสามารถรองรับนักท่องเที่ยวได้ทุกระดับและหลากหลายกิจกรรมในการให้บริการนักท่องเที่ยว เช่น ภัตตาคาร ห้องประชุมสัมมนา แต่ส่วนใหญ่จะเป็นโรงแรม/ที่พักขนากเล็ก จังหวัดยโสธรมีจำนวนโรงแรมที่พักที่เพิ่มขึ้น
โดยปี 2558 มี73 แห่ง ปี 2559 มี 88 แห่ง ปี 2560 มี 95 แห่ง ปี 2561 มี 103 แห่ง และปี 2562 มี 107 แห่ง
4) การค้า การค้าของจังหวัดยโสธรโดยเฉพาะการค้าข้าวมีหนาแน่นที่ชุมชนเทศบาลเมืองยโสธร เทศบาลตำบลกุดชุมพัฒนาเทศบาลตำบลเลิงนกทาเทศบาลตำบลคำเขื่อนแก้ว สินค้าที่มีชื่อเสียง ได้แก่ ข้าวหอมมะลิอินทรีย์ ปลาส้ม ถั่วลิสง
แตงโมอินทรีย์หมอนขวานผ้าขิดผ้าไหมลายลูกหวาย ผ้าไทยท้องถิ่น จักสานไม้ไผ่กระติบข้าในปี2561จังหวัดได้ดำเนินการคัดเลือกตลาดประชารัฐที่ศักยภาพเพื่อเสนอตลาดประชารัฐบรรจุในปฏิทิน“ปีท่องเที่ยววิถีไทย เก๋ไก๋อย่างยั่งยืน”
แล้ว 1 แห่ง ได้แก่ ตลาดประชารัฐ ตลาดวัฒนธรรมถนนสายวัฒนธรรม ณ บริเวณถนนคนเดิน บ้านสิงห์ท่า ตำบลในเมืองอำเภอเมือง จังหวัดยโสธร โดยมีสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดยโสธร เป็นหน่วยงานที่ทำหน้าที่กำกับดูแล
ตลาดประชารัฐ ดังกล่าว
5) ผลิตภัณฑ์ชุมชน จังหวัดยโสธรมีสินค้าผลิตภัณฑ์ชุมชนที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง คือ หมอนขวานผ้าขิด ผลิตภัณฑ์จักสานจากไม้ไผ่ และเสื่อกกและผลิตภัณฑ์จากกก และผ้าย้อมสีธรรมชาติ ส่วนประเภทอาหาร ได้แก่ ข้าวหอมมะลิอินทรีย์ ข้าวหอมมะลิคุณภาพดีข้าว 5 สายพันธุ์ และปลาส้มยโสธร อันเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค โดยข้อมูลปี 2562 มีผลิตภัณฑ์ชุมชนที่ได้รับการรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) สะสมจำนวน986 ผลิตภัณฑ์ (ข้อมูล ณปี2562) และผลิตภัณฑ์ชุมชนที่ได้รับความนิยมและสร้างรายได้ให้กับกลุ่มสมาชิกและจังหวัดยโสธร โดยเฉพาะหมอนขวานผ้าขิดที่บ้านศรีฐาน อำเภอป่าติ้ว สะสมจำนวน 71 รายมีการส่งไปจำหน่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ ส่วนผลิตภัณฑ์อื่นๆที่มีจำหน่ายในท้องถิ่นและภายในประเทศ ซึ่งมีกำลังผลิตไม่มากนักและสร้างรายได้ให้กับกลุ่มสมาชิกในชุมชน ได้แก่ ผลิตภัณฑ์จักสานไม้ไผ่ ผลิตภัณฑ์ผ้าไหม ผลิตภัณฑ์ผ้าฝ้าย เครื่องทองเหลือง แกะสลักไม้ ปลาส้ม ไก่ย่างบ้านแคน ลอดช่องเนื้อโคขุนไข่ไก่อินทรีย์ และผลิตภัณฑ์จากถั่วลิสงเป็นต้น
จังหวัดยโสธร มีกลุ่มผู้ผลิตผู้ประกอบการ OTOP ที่ลงทะเบียนในระบบปี 2559-2562 รวมจำนวน 1,206 กลุ่ม/ราย ได้แก่ กลุ่มผู้ผลิตชุมชน 986 กลุ่ม วิสาหกิจชุมชน/SME 3 กลุ่ม/ราย และผู้ผลิตชุมชนที่่เป็นข้าวของรายเดียว 217 ราย โดยมีผลิตภัณฑ์รวมจำนวน 1,758 ผลิตภัณฑ์แยกเป็นประเภทอาหาร 353 ผลิตภัณฑ์ เครื่องดื่ม 19 ผลิตภัณฑ์ ผ้าและเครื่องแต่งกาย 312 ผลิตภัณฑ์ ของใช้ของตกแต่ง 996 ผลิตภัณฑ์ สมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร78 ผลิตภัณฑ์ และเมื่อแบ่งตามระดับการพัฒนาจะเป็นกลุ่มดาวเด่นสู่สากล (A)131 ผลิตภัณฑ์กลุ่มอนุรักษ์สร้างคุณค่า (B)137 ผลิตภัณฑ์ กลุ่มพัฒนาสู่การแข่งขัน (C) 256ผลิตภัณฑ์ และกลุ่มปรับตัวสู่การพัฒนา (D) 1,234 ผลิตภัณฑ์ ายได้จากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ข้อมูลจากสำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดยโสธร พบว่า จังหวัดยโสธรมีรายได้จากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) เพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ดังนี้
|
พ.ศ.
|
รายได้จากการจำหน่าย/ปี |
|
2555 |
855,426,192.00 |
|
2556 |
861,215,526.00 |
|
2557 |
14,969,470.00 |
|
2558 |
1,081,433,256.00 |
|
2559 |
1,211,205,246.72 |
|
2560 |
1,531,298,764.00 |
|
2561 |
1,867,373,131.00 |
|
2562 |
2,310,863,164.00 |
ที่มา : สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดยโสธร
6) อุตสาหกรรม จังหวัดยโสธรมีจำนวนโรงงานอุตสาหกรรม 311 โรงงาน เงินลงทุน 4,944,150,311 บาท และมีการจ้างงานรวม 4,623 คน โรงงานอุตสาหกรรมที่ตั้งอยู่มีทั้งขนาดเล็กจนถึงขนาดใหญ่ซึ่งมีทั้งอุตสาหกรรมที่ผลิตเพื่อจำหน่ายในประเทศและส่งออกไปจำหน่ายยังต่างประเทศ เช่น ยางพารา ส่งไปจำหน่ายยังประเทศจีน ข้าวหอมมะลิ ชุดชั้นในสตรียี่ห้อซาบีน่า เป็นต้น
|
พ.ศ. |
โรงงาน |
โรงงาน |
โรงงาน |
รวมโรงงาน |
จำนวนแรงงาน |
|
2553 |
132 |
48 |
3 |
183 |
3,369 |
|
2554 |
142 |
49 |
3 |
194 |
3,429 |
|
2555 |
158 |
53 |
4 |
215 |
3,558 |
|
2556 |
167 |
62 |
4 |
233 |
3,698 |
|
2557 |
176 |
65 |
6 |
247 |
4,133 |
|
2558 |
185 |
71 |
7 |
263 |
4,284 |
|
2559 |
193 |
74 |
7 |
274 |
4,352 |
|
2560 |
277 |
14 |
3 |
294 |
4,469 |
|
2561 |
282 |
15 |
3 |
300 |
4,541 |
|
2562 |
311 |
15 |
3 |
293 |
4,623 |
ที่มา : สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดยโสธร
โดยมีหมวดอุตสาหกรรมที่มีจำนวนโรงงานมากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่
6.1) หมวดอุตสาหกรรมการเกษตร มีจำนวนโรงงานทั้งสิ้น 59 โรงงาน เช่นอุตสาหกรรมประเภทโรงสีข้าว อบเมล็ดพืช และทำมันเส้น เป็นต้น คิดเป็นร้อยละ 18.98 ของจำนวนโรงงานทั้งหมด โดยมีเงินลงทุน 1,859.78 ล้านบาท และการจ้างงาน 707 คน
7.2) หมวดอุตสาหกรรมอโลหะ มีจำนวนโรงงานทั้งสิ้น 53 โรงงาน เช่นอุตสาหกรรมประเภทผลิตภัณฑ์คอนกรีตและคอนกรีตผสมเสร็จ เป็นต้น คิดเป็นร้อยละ 17.05 ของจำนวนโรงงานทั้งหมด โดยมีเงินลงทุน 367.14 ล้านบาท และการจ้างงาน 395 คน
7.3) หมวดอุตสาหกรรมอื่น ๆ มีจำนวนโรงงานทั้งสิ้น 32 โรงงาน คิดเป็นร้อยละ 10.29 ของจำนวนโรงงานทั้งหมด โดยมีเงินลงทุน 169.15 ล้านบาท และการจ้างงาน 118 คน
1.5 ลักษณะทางสังคม
1.5.1 แรงงาน
ผู้สมัครงาน ตำแหน่งงานว่าง และการบรรจุงาน สถานการณ์แรงงานในจังหวัดยโสธร ในห้วงปี 2557 – 2561 จากข้อมูลการให้บริการจัดหางาน ในปี 2561 เมื่อเปรียบเทียบกับปี 2560 พบว่านายจ้าง/สถานประกอบการมีความต้องการแรงงานลดลงร้อยละ 60.27 (2,197) มีผู้สมัครงานลดลงร้อยละ 31.11 (652) และมีงานทำลดลงร้อยละ 37.95(921) สำหรับข้อมูลบรรจุงานในปี 2560 และปี 2561 ที่มียอดบรรจุมากกว่าผู้สมัครงานเนื่องจากผู้สมัครยังไม่ได้บรรจุงานในปี 2559 ได้รับการบรรจุในปี 2560 และมีผู้สมัครงานในปี 2560 ได้มาบรรจุงานในปี2561ทำให้ข้อมูลบรรจุงานมากกว่าข้อมูลผู้สมัครงานสำหรับปัญหาการว่างงานในจังหวัดยโสธร เป็นการว่างงานตามฤดูกาล การว่างงานแอบแฝงนอกจากนี้ปัจจุบันคนรุ่นใหม่ Gen Y จะเป็นการทำงานในสถานประกอบการมีนายจ้างลดลงแต่การประกอบอาชีพอิสระเพิ่มขึ้น ในลักษณะฟรีแลนซ์ (Freelance) รับจ้างอิสระมากขึ้นลักษณะจะเป็นงาน Part time งานชั่วคราว และเป็นการประกอบธุรกิจแบบ Start Up เพิ่มขึ้น
สถิติตำแหน่งงาน ผู้สมัครงาน และบรรจุงาน จังหวัดยโสธร ปี 2557 – 2562
|
ปี
|
ตำแหน่งงาน |
ผู้สมัครงาน |
บรรจุงาน |
คิดเป็นร้อยละ |
|
2557 |
2,196 |
2,592 |
1,901 |
73.34 |
|
2558 |
2,459 |
2,879 |
2,147 |
74.57 |
|
2559 |
3,529 |
2,231 |
2,641 |
118.37 |
|
2560 |
3,645 |
2,096 |
2,427 |
115.75 |
|
2561 |
1,448 |
1,444 |
1,506 |
53.84 |
|
2562 (ม.ค. – ก.ย.) |
1,834 |
1,999 |
1,722 |
79.17 |
ที่มา : สำนักงานสถิติจังหวัดยโสธร สำนักงานจัดหาจังหวัดยโสธร และสำนักงานแรงงานจังหวัดยโสธร
อัตราการมีงานทำ ปี 2556-2562
|
|
ปี 2556 |
ปี 2557 |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
ปี 2561 |
ปี 2562 |
|
ร้อยละ |
99.16 |
99.47 |
99.13 |
99.28 |
99.69 |
97.90 |
73.08 |
ที่มา : สำนักงานสถิติจังหวัดยโสธร สำนักงานจัดหาจังหวัดยโสธร และสำนักงานแรงงานจังหวัดยโสธร
1.5.2 การประกันตนในระบบประกันสังคม ข้อมูลตั้งแต่ปี 2558 จังหวัดยโสธรมีจำนวนผู้ประกันตนในระบบประกันสังคมสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยข้อมูลปี 2558-2561 มีจำนวนผู้ประกันตนมาตรา 33, 39 และ 40 รวมจำนวน 32,661 คน,2,889 คน, 35,947 คน, 40,082 คน ตามลำดับ ขณะที่ปี 2562 ข้อมูล ณ พฤศจิกายน 2562 มีจำนวน 42,164 คน
จำนวนผู้ประกันตนในระบบประกันสังคม
|
ปี
|
ผู้ประกันตน |
|||
|
มาตรา 33 |
มาตรา 39 |
มาตรา 40 |
รวม |
|
|
2554 |
12,307 |
1,557 |
3,389 |
19,807 |
|
2555 |
12,195 |
1,857 |
10,342 |
26,949 |
|
2556 |
12,339 |
1,999 |
13,264 |
27,602 |
|
2557 |
12,821 |
2,074 |
18,137 |
33,032 |
|
2558 |
13,708 |
2,146 |
16,807 |
32,661 |
|
2559 |
13,750 |
2,332 |
16,807 |
32,889 |
|
2560 |
14,620 |
2,571 |
18,756 |
35,947 |
|
2561 |
14,875 |
3,088 |
22,119 |
40,082 |
|
2562 |
14,920 |
3,282 |
23,962 |
42,164 |
ที่มา : สำนักงานประกันสังคมจังหวัดยโสธร
1.5.3 ผู้ด้อยโอกาสและผู้พิการ จากข้อมูลการสำรวจข้อมูลผู้ด้อยโอกาสของจังหวัดยโสธรพบว่า มีจำนวนที่พบสูงขึ้นต่อเนื่องจากปี 2557-2562 และมีจำนวนลดลงในปี 2560
| ผู้ด้อยโอกาสและ ผู้พิการ (คน) |
ปี 2557 |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
ปี 2561 |
ปี 2562 |
|
764 |
1,553 |
2,032 |
1,816 |
1,116 |
6,436 |
ที่มา : สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดยโสธร
1.5.4 สาธารณสุข
1) โรงพยาบาล แพทย์ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์ ในปี 2562 จังหวัดยโสธร มีโรงพยาบาลของรัฐ จำนวน 9 แห่งแยกเป็นโรงพยาบาลระดับจังหวัด 1 แห่ง โรงพยาบาลชุมชนระดับอำเภอ 8 แห่ง มีเตียงรวม 720 เตียง มีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล 112 แห่ง และคลินิกทุกประเภท 134 แห่ง นอกจากนี้ ยังมีโรงพยาบาลของเอกชน 2 แห่ง (110 เตียง)
|
พ.ศ.
|
รพ.จังหวัด/อำเภอ |
รพ.ส่งเสริมสุขภาพตำบล |
คลินิก |
แพทย์ |
ทันตแพทย์ |
พยาบาล (คน) |
เตียง |
ผู้ป่วยนอกของ รพ.จังหวัด/อำเภอ |
|
2556 |
9 |
112 |
92 |
88 |
38 |
734 |
650 |
987,841 |
|
2557 |
9 |
112 |
92 |
80 |
38 |
753 |
650 |
980,342 |
|
2558 |
9 |
112 |
100 |
85 |
35 |
586 |
650 |
1,109,304 |
|
2559 |
9 |
112 |
111 |
106 |
34 |
820 |
650 |
1,094,042 |
|
2560 |
9 |
112 |
111 |
106 |
34 |
820 |
650 |
1,160,834 |
|
2561 |
9 |
112 |
134 |
95 |
45 |
928 |
720 |
1,109,304 |
|
2562 |
9 |
112 |
134 |
95 |
45 |
928 |
720 |
1,109,304 |
ที่มา : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธi
|
อำเภอ |
โรงพยาบาลส่งเสริม |
โรงพยาบาล |
ประเภทคลินิก |
||||||||||
|
แห่ง |
จำนวนเตียง |
เวชกรรม |
เวชกรรม |
การพยาบาล |
ทันต |
แพทย์ |
แพทย์ |
กาย |
เทคนิค |
อื่นๆ |
รวม |
||
|
เมืองยโสธร |
21 |
1 |
370 |
15 |
24 |
11 |
12 |
1 |
– |
2 |
2 |
1 |
70 |
|
ทรายมูล |
9 |
1 |
30 |
0 |
– |
10 |
– |
0 |
– |
– |
– |
– |
10 |
|
กุดชุม |
13 |
1 |
30 |
3 |
2 |
4 |
1 |
1 |
– |
– |
– |
– |
11 |
|
คำเขื่อนแก้ว |
16 |
1 |
60 |
3 |
1 |
7 |
1 |
1 |
– |
– |
– |
– |
13 |
|
ป่าติ้ว |
7 |
1 |
30 |
1 |
– |
2 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
3 |
|
มหาชนะชัย |
16 |
1 |
30 |
2 |
1 |
4 |
1 |
– |
– |
– |
– |
– |
8 |
|
ค้อวัง |
6 |
1 |
30 |
1 |
– |
1 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
2 |
|
เลิงนกทา |
18 |
1 |
120 |
2 |
2 |
6 |
3 |
1 |
– |
– |
1 |
– |
15 |
|
ไทยเจริญ |
6 |
1 |
20 |
– |
– |
5 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
5 |
|
รวม |
112 |
9 |
720 |
27 |
30 |
50 |
18 |
4 |
– |
2 |
3 |
1 |
137 |
ที่มา : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร (ข้อมูล ณ มกราคม ๒๕๖2)
1.5.5 การศึกษา
1) จำนวนสถานศึกษาทุกสังกัด จังหวัดยโสธรมีสถานศึกษาในปี พ.ศ. 2562 รวมทั้งสิ้น 723 แห่ง แบ่งเป็นดังนี้
| ลำดับ |
สังกัด/อยู่ในกำกับดูแล |
จำนวน |
ตั้งอยู่ในพื้นที่ (อำเภอ) |
||||||||
|
เมือง |
คำเขื่อนแก้ว |
มหาชนะชัย |
ค้อวัง |
ป่าติ้ว |
ทรายมูล |
กุดชุม |
ไทยเจริญ |
เลิงนกทา |
|||
|
1 |
สนง.เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 1 |
192 |
74 |
49 |
49 |
20 |
– |
– |
– |
– |
– |
|
2 |
สนง.เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 2 |
187 |
– |
– |
– |
– |
30 |
24 |
49 |
24 |
60 |
|
3 |
สนง.เขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 28 |
27 |
5 |
4 |
2 |
1 |
2 |
2 |
4 |
2 |
5 |
|
4 |
สนง.ส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา |
9 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
5 |
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม |
2 |
2 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
|
6 |
สนง.คณะกรรมการอาชีวศึกษาจังหวัดยโสธร |
10 |
3 |
– |
2 |
– |
– |
1 |
2 |
– |
2 |
|
7 |
19 |
7 |
2 |
1 |
1 |
– |
– |
1 |
4 |
3 |
|
|
8 |
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น |
271 |
62 |
32 |
32 |
14 |
27 |
14 |
29 |
17 |
44 |
|
9 |
สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ : |
1 |
1 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
|
10 |
สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ : |
1 |
– |
1 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
|
11 |
กองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน |
1 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
1 |
|
12 |
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ |
3 |
1 |
– |
– |
– |
– |
1 |
– |
– |
1 |
|
|
รวม |
723 |
156 |
89 |
87 |
37 |
60 |
43 |
86 |
48 |
117 |
หมายเหตุ : รวมศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ที่มา : สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดยโสธร
1.5.6 วิถีชีวิต
จังหวัดยโสธรเป็นเมืองที่ประชากรโดยทั่วไปสามารถดำเนินชีวิตได้อย่างสงบสุข มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน มีอาชีพ มีรายได้เพียงพอสำหรับการดำรงชีพและการดำเนินชีวิตจะเกี่ยวข้องกับศาสนา ความเชื่อ และวิถีชีวิตของชาวยโสธร โดยการดำเนินชีวิตของประชาชนจะดำรงตนตามแบบวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงามมีภูมิคุ้มกันทางสังคม สามารถปรับตัวได้อย่างผสมกลมกลืนกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมในยุคปัจจุบัน นอกจากนี้ ยังมีศิลปวัฒนธรรมประเพณี และสินค้าของดีที่สร้างสรรค์มาจากภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่น หมอนขิด เครื่องจักสาน เครื่องทองเหลือง ข้าวหอมมะลิอินทรีย์ ผ้าไหม ผ้าฝ้าย และสินค้าอื่นๆ ที่เกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้าน ซึ่งสิ่งสรรค์สร้างเหล่านี้ล้วนแล้วแต่เกิดจากการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นสามารถสร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้เกิดกับคนในชุมชนซึ่งถือว่าเป็นการดำรงชีวิตแบบวิถีอีสานภายใต้แนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
1.5.7 ศาสนา
1) พระพุทธศาสนา จังหวัดยโสธรมีวัด/สำนักสงฆ์ ๖6๐ แห่ง ที่พักสงฆ์ ๑52 แห่ง พระสงฆ์ 2,174 รูปมีผู้นับถือศาสนาพุทธจำนวน ๕๓๗,748 คน คิดร้อยละ 99.66 ของประชากรจังหวัด(ข้อมูล ณ 20 ธันวาคม ๒๕๖2)
|
ที่
|
พ.ศ. |
จำนวนวัด/ |
ที่พักสงฆ์ |
วัดร้าง |
พระสงฆ์ |
จำนวนพุทธศาสนิก(คน) |
|
1 |
2553 |
600 |
227 |
70 |
3,241 |
537,531 |
|
2 |
2554 |
601 |
226 |
70 |
3,099 |
537,128 |
|
3 |
2555 |
605 |
222 |
70 |
3,091 |
537,300 |
|
4 |
2556 |
622 |
222 |
70 |
3,225 |
538,500 |
|
5 |
2557 |
627 |
222 |
70 |
2,085 |
537,315 |
|
6 |
2558 |
637 |
178 |
54 |
2,586 |
537,171 |
|
7 |
2559 |
640 |
164 |
56 |
3,280 |
537,171 |
|
8 |
2560 |
650 |
162 |
56 |
3,084 |
537,540 |
|
9 |
2561 |
650 |
162 |
56 |
2,493 |
537,664 |
|
10 |
2562 |
660 |
152 |
56 |
2,174 |
537,748 |
ที่มา : สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดยโสธร
2) ศาสนาอื่น ๆ ศาสนาคริสต์มีโบสถ์คริสต์ 28 แห่ง และศาสนาอิสลามมัสยิด 1 แห่ง
1.5.7 วัฒนธรรมประเพณี จังหวัดยโสธรมีวัฒนธรรมประเพณีแบบชาวอีสาน โดยมีงานประเพณีบั้งไฟเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดยโสธร เป็นงานระดับนานาชาติ ในเขตเทศบาลเมืองยโสธร จัดในวันศุกร์-เสาร์-อาทิตย์ สัปดาห์ที่ 2 ของเดือนพฤษภาคมทุกปี งานแห่มาลัยข้าวตอกจัดในวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 3 ก่อนวันมาฆะบูชาหนึ่งวันของทุกปีงานประเพณีบุญคูณลาน งานประเพณีจุดไฟตูมกาคืนวันออกพรรษา งานนมัสการพระธาตุพระอานนท์ งานนมัสการพระธาตุกู่จานและงานประเพณีที่น่าสนใจที่จัดขึ้นตามฮีตสิบสอง
ประเพณีตามฮีตสิบสอง
|
เดือน |
เทศกาลประเพณี |
สถานที่จัดกิจกรรมที่โดดเด่น |
|
มกราคม |
1.ประเพณีบุญคูณลาน |
– ที่ว่าการอำเภอเลิงนกทา |
|
กุมภาพันธ์ |
1. ประเพณีบุญข้าวจี่ |
– ที่ว่าการอำเภอทรายมูล |
|
มีนาคม |
ประเพณีบุญผะเหวดฟังเทศน์มหาชาติ |
บ้านฟ้าห่วน อำเภอค้อวัง |
|
เมษายน |
ประเพณีสงกรานต์ |
อำเภอเมืองยโสธร และทุกอำเภอ |
|
พฤษภาคม |
ประเพณีบุญบั้งไฟ |
อำเภอเมืองยโสธร และทุกอำเภอ |
|
มิถุนายน |
ประเพณีบุญเบิกบ้าน |
บ้านโนนใหญ่ อำเภอกุดชุม |
|
กรกฎาคม |
ประเพณีบุญเข้าพรรษา |
บ้านสร้างแป้น อำเภอมหาชนะชัย |
|
สิงหาคม |
ประเพณีบุญข้าวประดับดิน |
บ้านโพธิ์ไทร อำเภอป่าติ้ว |
|
กันยายน |
ประเพณีบุญข้าวสาก |
ทุกอำเภอ |
|
ตุลาคม |
ประเพณีการจุดไฟตูมกาช่วงเทศกาลออกพรรษา |
ที่ว่าการอำเภอเมืองยโสธร , บ้านทุ่งแต้ |
|
พฤศจิกายน |
1. ประเพณีบุญกฐิน |
– อำเภอเมืองยโสธร |
|
ธันวาคม |
1.ประเพณีบุญปริวาสกรรม 2.งานประเพณีแห่ดาวเทศกาลคริสต์มาส |
-บ้านนาเวียง ตำบลกู่จาน อำเภอคำเขื่อนแก้ว |
1.5.8 เอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมประเพณีที่สำคัญและมีชื่อเสียงของจังหวัด
1) ด้านหัตถกรรม/ช่างฝีมือ
|
ที่
|
รายการ |
ตำบล |
อำเภอ |
|
1 |
การแกะลายบั้งไฟ บ้านสิงห์ท่า |
ในเมือง |
เมืองยโสธร |
|
2 |
การจักสานบ้านทุ่งแต้ |
ทุ่งแต้ |
เมืองยโสธร |
|
3 |
การทำเครื่องทองเหลืองบ้านนาสะไมย์ |
นาสะไมย์ |
เมืองยโสธร |
|
4 |
การแกะสลักบานประตู บ้านนาสะไมย์ |
นาสะไมย์ |
เมืองยโสธร |
|
5 |
การทำเกวียนโบราณ บ้านนาสะไมย์ |
นาสะไมย์ |
เมืองยโสธร |
|
6 |
การปั้นหม้อดิน |
น้ำคำ |
เมืองยโสธร |
|
7 |
การทำผ้าฝ้าย ผ้าไหมบ้านดอนยาง |
ค้อเหนือ |
เมืองยโสธร |
|
8 |
การทำจักรสานกระติบข้าวบ้านทุ่งอีโอก |
ตำบลทุ่งนางโอก |
เมืองยโสธร |
|
9 |
การทอผ้าไหมพื้นเมือง บ้านหัวเมือง |
หัวเมือง |
มหาชนะชัย |
|
10 |
การทำของที่ระลึกมาลัยข้าวตอก |
ฟ้าหยาด |
มหาชนะชัย |
|
11 |
การทำผ้าฝ้าย ผ้าไหม พื้นเมืองบ้านบึงแก |
บึงแก |
มหาชนะชัย |
|
12 |
การทำเสือกกแปรรูปบ้านสร้างแป้น |
สงยาง |
มหาชนะชัย |
|
13 |
การทำผลิตภัณฑ์เสื้อผ้าขาวม้าลายตาม่อง |
สวาท |
เลิงนกทา |
|
14 |
การทอผ้าพื้นเมือง บ้านห้องแซง |
ห้องแซง |
เลิงนกทา |
|
15 |
การทอผ้าฝ้ายพื้นเมือง บ้านกุดแข้ด่อน |
กุดเชียงหมี |
เลิงนกทา |
|
16 |
การทำไม้กวาดดอกหญ้า |
คำเตย |
ไทยเจริญ |
|
17 |
การทำผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติบ้านนาเฮือง |
น้ำคำ |
ไทยเจริญ |
|
18 |
การทำเสือกกแปรรูปกระเป๋า บ้านโนนแดง |
ส้มผ่อ |
ไทยเจริญ |
|
19 |
การทำของที่ระลึกดาวบ้านซงแย้ |
คำเตย |
ไทยเจริญ |
|
20 |
การทำเสือกกแปรรูปบ้านนาโปร่ง |
ทรายมูล |
ทรายมูล |
|
21 |
การทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาเวียง |
นาเวียง |
ทรายมูล |
|
22 |
การทำบั้งไฟโบราณบ้านฟ้าห่วน |
ฟ้าห่วน |
ค้อวัง |
|
23 |
การทำผ้าไหมย้อมสีธรรมชาติบ้านน้ำอ้อม |
น้ำอ้อม |
ค้อวัง |
|
24 |
การทำบั้งไฟโบราณบ้านโนนใหญ่ |
ห้วยแก้ง |
กุดชุม |
|
25 |
การทอผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ บ้านโคกสวาท |
นาโส่ |
กุดชุม |
|
26 |
การทำหมอนขวานผ้าขิด บ้านศรีฐาน |
ศรีฐาน |
ป่าติ้ว |
|
27 |
การทำผ้าฝ้ายพื้นเมือง บ้านศรีฐาน |
ศรีฐาน |
ป่าติ้ว |
2) ด้านอาหาร
|
ที่
|
รายการ |
ตำบล |
อำเภอ |
|
1 |
การทำปลาส้ม |
ในเมือง |
เมืองยโสธร |
|
2 |
การทำลอดช่อง |
ในเมือง |
เมืองยโสธร |
|
3 |
การทำไข่มดแดงอัดกระป๋อง |
ค้อเหนือ |
เมืองยโสธร |
|
4 |
การทำข้าวกาบาเพื่อสุขภาพ |
เขื่องคำ |
เมืองยโสธร |
|
5 |
ข้าวหอมมะลิอินทรีย์ปลอดสารพิษ |
น้ำอ้อม |
ค้อวัง |
|
6 |
แปรรูปผลิตภัณฑ์จากถั่วลิสง |
ฟ้าห่วน |
ค้อวัง |
|
7 |
ยาสมุนไพรพื้นบ้านบ้านท่าลาด |
นาโส่ |
กุดชุม |
|
8 |
เนื้อโคขุนบ้านหนองแหน |
หนองแหน |
กุดชุม |
|
9 |
ไก่ย่างบ้านแคน |
ดงแคนใหญ่ |
คำเขื่อนแก้ว |
|
10 |
การทำข้าวหอมมะลิอินทรีย์ปลอดสารพิษ |
บากเรือ |
มหาชนะชัย |
|
11 |
การทำปลาร้าแปรรูปบ้านเชียงเพ็ง |
เชียงเพ็ง |
ป่าติ้ว |
|
12 |
แตงโมหวานบ้านกระจาย |
กระจาย |
ป่าติ้ว |
3) ด้านศิลปะการแสดงและดนตรี
|
ที่
|
รายการ |
ตำบล |
อำเภอ |
|
1 |
การแสดงหมอลำเพลินบ้านหนองเลิง |
แคนน้อย |
คำเขื่อนแก้ว |
|
2 |
การแสดงหนังประโมทัย |
โพนทัน |
คำเขื่อนแก้ว |
|
3 |
การแสดงหมอลำเพลินบ้านคำเตย |
คำเตย |
ไทยเจริญ |
|
4 |
การแสดงรำวงย้อนยุค |
ศรีฐาน |
ป่าติ้ว |
|
5 |
การแสดงกลองยาวสายน้ำทิพย์ |
โพธิ์ไทร |
ป่าติ้ว |
|
6 |
การแสดงรำวงย้อนยุค “สันติสุขโชว์” |
ค้อวัง |
ค้อวัง |
|
7 |
การฟ้อนกลองตุ้มบ้านฟ้าห่วน |
ฟ้าห่วน |
ค้อวัง |
|
8 |
การแสดงของชนเผ่าภูไทบ้านห้องแซง |
ห้องแซง |
เลิงนกทา |
|
9 |
การแสดงวงโปงลางเพชรภูดิน |
สามแยก |
เลิงนกทา |
|
10 |
การแสดงกั๊บแก้บ |
สำราญ |
เมืองยโสธร |
|
11 |
การแสดงกลองยาวขั้นไดใหญ่ (เยาวชน) |
ในเมือง |
เมืองยโสธร |
|
12 |
การแสดงหนังประโมทัย บ.บันเทิงศิลป์ |
ไผ่ |
ทรายมูล |
|
13 |
การแสดงวงดนตรีลูกทุ่งร.ร.ทรายมูล |
ทรายมูล |
ทรายมูล |
|
14 |
การแสดงกลองยาวชัยพฤกษ์ |
สงยาง |
มหาชนะชัย |
|
15 |
การแสดงวงโปงลางพระเรืองไชยชำนะ |
ฟ้าหยาด |
มหาชนะชัย |
4) ด้านโบราณสถาน (ข้อมูลจากกรมศิลปากร) แยกเป็นรายอำเภอ โบราณสถาน และโบราณวัตถุศิลปะวัตถุ(ข้อมูลจากสำนักศิลปากรที่ 9 อุบลราชธานี)
แยกเป็นโบราณสถานได้รับประกาศขึ้นทะเบียนในราชกิจจานุเบกษา จำนวน 14 แห่ง
|
ที่
|
ชื่อโบราณสถาน |
ที่ตั้ง |
สิ่งสำคัญ |
||
|
บ้าน |
ตำบล |
อำเภอ |
|||
|
1 |
ธาตุถาดทอง (ธาตุก่อง |
ตาดทอง |
ตาดทอง |
เมือง |
1. ธาตุ ก่ออิฐถือปูน |
|
2 |
วัดทุ่งสะเดา (ธาตุลูกฆ่าแม่ หรือธาตุก่องข้าวน้อย) |
สะเดา |
ตาดทอง |
เมือง |
ธาตุ ก่ออิฐถือปูน |
|
3 |
วัดมหาธาตุ |
– |
ในเมือง |
เมือง |
1.หอไตร |
|
4 |
เสาหิน |
บึงแก |
บึงแก |
มหาชนะชัย |
ศิลาจารึก |
|
5 |
วัดพระพุทธบาท |
หนองยาง |
หัวเมือง |
มหาชนะชัย |
1.รอยพระพุทธบาท |
|
6 |
ดงเมืองเตย |
สงเปือย |
สงเปือย |
คำเขื่อนแก้ว |
1.ฐานโบราณสถาน |
|
7 |
ดงศิลาแลงใกล้บ้านศรีฐาน |
– |
กระจาย |
ป่าติ้ว |
ใบเสมาศิลาแลง |
|
8 |
กู่บ้านงิ้ว |
งิ้ว |
กู่จาน |
คำเขื่อนแก้ว |
1.ฐานโบราณสถานก่อด้วยศิลาแลง |
|
9 |
วัดสุริโย (วัดกำแมด) |
กำแมด |
กำแมด |
กุดชุม |
สิม (โบสถ์) |
|
10 |
วัดบูรพาโนนเปือย |
โนนเปือย |
โนนเปือย |
กุดชุม |
สิม (โบสถ์) |
|
11 |
วัดธาตุทอง |
เกี้ยงเก่า |
โพนงาม |
กุดชุม |
พระธาตุ 2 องค์ |
|
12 |
วัดสระไตรนุรักษ์ |
นาเวียง |
นาเวียง |
ทรายมูล |
หอไตรกลางสระน้ำ |
|
13 |
วัดธรรมรังษีนิคมเขต |
นากอก |
บุ่งค้า |
เลิงนกทา |
สิม (โบสถ์) |
|
14 |
เจดีย์วัดสิงห์ท่า |
สิงห์ท่า |
ในเมือง |
เมือง |
เจดีย์ |
5) ผลิตภัณฑ์ศูนย์บันดาลไทย : พัฒนาต่อยอดจากผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย (CPOT) และผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมจากชุมชนคุณธรรม จังหวัดยโสธร ประจำปีงบประมาณพ.ศ. 2561 จำนวน 21 รายการ
|
ลำดับ
|
อำเภอ |
ชื่อผลิตภัณฑ์ |
|
1 |
อำเภอเมืองยโสธร |
1.ผลิตภัณฑ์กะติบข้าวชุมชนคุณธรรมวัดทุ่งอีโอก |
|
2 |
อำเภอไทยเจริญ |
1.ผลิตภัณฑ์กลุ่มทอผ้าฝ้ายมัดหมี่บ้านนาเฮือง |
|
3 |
อำเภอค้อวัง |
1.ผลิตภัณฑ์เสื่อกกไหล ชุมชนคุณธรรมวัดเหล่าน้อย |
|
4 |
อำเภอป่าติ้ว |
1.ผลิตภัณฑ์เสื่อกก ชุมชนคุณธรรมวัดเชียงเพ็ง |
|
5 |
อำเภอมหาชนะชัย |
1.ผลิตภัณฑ์กระเป๋าผ้าพื้นเมือง ชุมชนคุณธรรมวัดโพธิกาญจนาราม |
|
6 |
อำเภอคำเขื่อนแก้ว |
1.ผลิตภัณฑ์เสื่อกกกู่จาน ชุมชนคุณธรรมวัดกู่จาน |
|
7 |
อำเภอกุดชุม |
1.ผลิตภัณฑ์ผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ บ้านโคกสวาท ชุมชนคุณธรรมวัดท่าลาด |
|
8 |
อำเภอทรายมูล |
1.ผลิตภัณฑ์กระเป๋าจากเปลือกกล้วย ชุมชนคุณธรรมวัดนาโป่ง |
|
9 |
อำเภอเลิงนกทา |
1.ผลิตภัณฑ์เสื้อผ้าขาวม้าลายตาม่อง ชุมชนคุณธรรมวัดศรีบุญเรือง |
6) ภูมิปัญญาชาวบ้านที่สำคัญ ได้แก่
|
ที่
|
รายการ |
ตำบล |
อำเภอ |
|
1 |
การแกะลายบั้งไฟ บ้านสิงห์ท่า |
ในเมือง |
เมืองยโสธร |
|
2 |
การจักสานบ้านทุ่งแต้ |
ทุ่งแต้ |
เมืองยโสธร |
|
3 |
การทำเครื่องทองเหลืองบ้านนาสะไมย์ |
นาสะไมย์ |
เมืองยโสธร |
|
4 |
การแกะสลักบานประตู บ้านนาสะไมย์ |
นาสะไมย์ |
เมืองยโสธร |
|
5 |
การทำเกวียนโบราณ บ้านนาสะไมย์ |
นาสะไมย์ |
เมืองยโสธร |
|
6 |
การปั้นหม้อดิน |
น้ำคำ |
เมืองยโสธร |
|
7 |
การทำผ้าฝ้าย ผ้าไหมบ้านดอนยาง |
ค้อเหนือ |
เมืองยโสธร |
|
8 |
การทำจักรสานกระติบข้าวบ้านทุ่งอีโอก |
ตำบลทุ่งนางโอก |
เมืองยโสธร |
|
9 |
การทอผ้าไหมพื้นเมือง บ้านหัวเมือง |
หัวเมือง |
มหาชนะชัย |
|
10 |
การทำของที่ระลึกมาลัยข้าวตอก |
ฟ้าหยาด |
มหาชนะชัย |
|
11 |
การทำผ้าฝ้าย ผ้าไหม พื้นเมืองบ้านบึงแก |
บึงแก |
มหาชนะชัย |
|
12 |
การทำเสือกกแปรรูปบ้านสร้างแป้น |
สงยาง |
มหาชนะชัย |
|
13 |
การทำผลิตภัณฑ์เสื้อผ้าขาวม้าลายตาม่อง |
สวาท |
เลิงนกทา |
|
14 |
การทอผ้าพื้นเมือง บ้านห้องแซง |
ห้องแซง |
เลิงนกทา |
|
15 |
การทอผ้าฝ้ายพื้นเมือง บ้านกุดแข้ด่อน |
กุดเชียงหมี |
เลิงนกทา |
|
16 |
การทำไม้กวาดดอกหญ้า |
คำเตย |
ไทยเจริญ |
|
17 |
การทำผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติบ้านนาเฮือง |
น้ำคำ |
ไทยเจริญ |
|
18 |
การทำเสือกกแปรรูปกระเป๋า บ้านโนนแดง |
ส้มผ่อ |
ไทยเจริญ |
|
19 |
การทำของที่ระลึกดาวบ้านซงแย้ |
คำเตย |
ไทยเจริญ |
|
20 |
การทำเสือกกแปรรูปบ้านนาโปร่ง |
ทรายมูล |
ทรายมูล |
|
21 |
การทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาเวียง |
นาเวียง |
ทรายมูล |
|
22 |
การทำบั้งไฟโบราณบ้านฟ้าห่วน |
ฟ้าห่วน |
ค้อวัง |
|
23 |
การทำผ้าไหมย้อมสีธรรมชาติบ้านน้ำอ้อม |
น้ำอ้อม |
ค้อวัง |
|
24 |
การทำบั้งไฟโบราณบ้านโนนใหญ่ |
ห้วยแก้ง |
กุดชุม |
|
25 |
การทอผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ บ้านโคกสวาท |
นาโส่ |
กุดชุม |
|
26 |
การทำหมอนขวานผ้าขิด บ้านศรีฐาน |
ศรีฐาน |
ป่าติ้ว |
|
27 |
การทำผ้าฝ้ายพื้นเมือง บ้านศรีฐาน |
ศรีฐาน |
ป่าติ้ว |
1.5.9 ยาเสพติด
สถานการณ์ยาเสพติดทั่วไปจังหวัดยโสธรมีลักษณะเป็นพื้นที่ทางผ่านและเส้นทางคมนาคมเชื่อมโยงไปสู่พื้นที่ตอนในของประเทศโดยเป็นจังหวัดที่มีเส้นทางคมนาคมเชื่อมต่อกับจังหวัดต่างๆที่เป็นจังหวัดชายแดนติดกับประเทศเพื่อนบ้าน การลักลอบลำเลียงยาเสพติดผ่านพื้นที่มีทั้งรถยนต์ส่วนตัว และรถโดยสารสาธารณะ ซึ่งยาเสพติดที่ระบาดในพื้นที่เป็นยาเสพติดที่นำเข้าจากประเทศเพื่อนบ้านและส่วนหนึ่งเป็น ยาเสพติดย้อนกลับจากกรุงเทพมหานคร และจังหวัดใกล้เคียง แต่ภาพรวมสถานการณ์ยาเสพติดอยู่ในระดับเบาบาง – ปานกลาง พื้นที่ที่มีการแพร่ระบาดของยาเสพติดมาก ได้แก่ อำเภอเมืองยโสธร อำเภอเลิงนกทา อำเภอคำเขื่อนแก้ว อำเภอกุดชุม ตามลำดับ
1.5.10 อาชญากรรม
จังหวัดยโสธรมีปัญหาอาชญากรรม โดยแบ่งเป็น 4 กลุ่มคดีอาญา
1) กลุ่มความผิดเกี่ยวกับชีวิตร่างการและเพศ
2) กลุ่มความผิดเกี่ยวกับทรัพย์
3) กลุ่มฐานความผิดพิเศษ
4) กลุ่มความผิดที่รัฐเป็นผู้เสียหาย
โดยจังหวัดยโสธรมีสถิติคดีอาญาที่ได้รับแจ้งเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจากปี 2558 และจำนวนคดีอาญาที่มีการจับกุมก็มีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2557 รายละเอียดดังนี้
|
สถิติข้อมูล
|
ปี 2556 |
ปี 2557 |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี 2560 |
|
จำนวนคดีอาญาที่ได้รับแจ้ง |
4,008 |
1,369 |
1,341 |
1,472 |
1,468 |
|
จำนวนคดีอาญาที่มีการจับกุม |
4,685 |
1,592 |
1,783 |
1,838 |
1,865 |
1.5.11 ด้านการหย่าร้าง ข้อมูลจากสำนักงานสถิติจังหวัดยโสธร พบว่า จังหวัดยโสธรมีสถิติการหย่าร้างเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจากปี ๒๕๕๘ ถึง ปี ๒๕๖๐
|
ปี 2556
|
ปี 2557 |
ปี 2558 |
ปี 2559 |
ปี2560 |
|
640 |
609 |
609 |
647 |
681 |
1.5.12 สาธารณภัย
สถานการณ์สาธารณภัยของจังหวัดยโสธร มีทั้งที่เกิดจากธรรมชาติ ทั้งในฤดูกาลและนอกฤดูกาล ได้แก่ อุทกภัย ดินโคล่นถล่ม ภัยแล้ง พายุหมุนเขตร้อน ภัยหนาวไฟป่า และสาธารณภัยที่เกิดจากการกระทำของมนุษย์ ได้แก่ ไฟป่า อัคคีภัย อุบัติเหตุ และสาธารณภัยที่เกิดขึ้นในช่วงเทศกาลต่าง ๆเช่น เทศกาลปีใหม่ สงกรานต์ ลอยกระทง เป็นต้น